„Z ducha Orfeusza. Studia o Poezji polskiej z lat 2010-2016.”
Pod redakcją prof. Jarosława Ławskiego i Wojciech Kassa ukazała się książka „Z ducha Orfeusza. Studia o Poezji polskiej z l. 2010-2016”.
Książka prezentuje zbiór studiów poświęconych twórczości Laureatów. Każdy z nich ma postać szkicu monograficznego, niejednokrotnie pierwszego tak obszernego eseju poświęconego twórczości danego autora.
Licząca 570 stron księga zawiera również nierzadko kunsztownie i finezyjnie napisane laudacje jurorów nagrody dotyczące zarówno tomików finałowych jak i laureackich: T. Burka, J. Drzewuckiego, W. Ligęzy, J. Ławskiego, K. Kuczkowskiego, W. Kudyby, A. Libery, F. Netza, J. Stolarczyka oraz kilkadziesiąt zdjęć, w tym nieznanych pamiątek po K.I. Gałczyńskim ze zbiorów muzeum poety w Praniu, poetów laureatów, poetów finalistów oraz kolejnych gal przyznawania Nagrody Orfeusza. W sumie 20 krytyków, historyków i badaczy literatury omówiło twórczość dotychczasowych poetus laureatus oraz 12 nagrodzonych tomików ich autorstwa. O idei orfeuszowego lauru i orfeuszowej księgi traktuje wstęp pióra prof. Jarosława Ławskiego, w której przewodniczący jury przywołuje m.in. wypowiedzi prasowe i zapiski Wojciecha Kassa, poety, pomysłodawcy i sekretarza nagrody.
FINAŁ NAGRODY ORFEUSZA
Jury VIII edycji Nagrody im. K. I. Gałczyńskiego ORFEUSZ za najlepszy tom poetycki roku, w składzie: prof. Jarosław Ławski (przewodniczący), Janusz Drzewucki, dr Antoni Libera, dr Bronisław Maj, Marek Zagańczyk, spośród dwudziestu nominowanych wcześniej do nagrody książek, wyłoniło finałową piątkę (kolejność alfabetyczna):
- Szymon Babuchowski, Jak daleko, Wydawnictwo Arcana, Kraków 2018
- Urszula Honek, Pod wezwaniem, WBPiCAK, Poznań 2018
- Bogusław Kierc, Notesprospera , Wydawnictwo Forma, Szczecin-Bezrzecze 2018
- Jarosław Mikołajewski, Basso continuo, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2018
- Jan Polkowski, Pochód duchów, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2018
Decyzją jury laureatką ORFEUSZA MAZURSKIEGO (przyznawanego autorowi z Warmii, Mazur lub Podlasia) została Marzanna Bogumiła Kielar za tomik Nawigacje, Wydawnictwo Znak, Kraków 2018
Kolejny raz swojego faworyta, spośród piątki nominowanych do finału tomików i laureata Orfeusza Mazurskiego będą mogli wybierać także czytelnicy. Swoje zgłoszenia można przesyłać na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. (z każdego adresu e-mail można oddać jeden głos) jak również za pośrednictwem profilu muzeum na Facebooku oraz podczas gali wręczenia nagród. Nagrodą dla zwycięzcy będzie jesienne spotkanie autorskie w leśniczówce Pranie.
Laureata Nagrody ORFEUSZA poznamy 29 czerwca podczas uroczystej gali wręczenia nagrody w Muzeum K. I. Gałczyńskiego w Praniu. Oprócz statuetki otrzyma on 25 tys. zł, natomiast laureatka Orfeusza Mazurskiego – 5 tys. zł. Laudacje do nominowanych tomików wygłoszą członkowie jury, a oprawę artystyczną wydarzenia zapewnią Piotr Machalica i trio Tango Attack Hadriana Tabęckiego.
Jan Polkowski, „POCHÓD DUCHÓW”
Janusz Drzewucki:
(...) Wykorzystując szanse jakie instrumentacja głoskowa stwarza, poeta wydobywa z otaczającej rzeczywistości to, co konkretne i materialne, co można dotknąć i objąć, zważyć i zmierzyć. Opisując świat w jego fizyczności, opisuje jednocześnie to, co w tym świecie nie daje się ogarnąć zmysłami. W tym sensie Jan Polkowski jest poetą nie tylko politycznym, ale również metafizycznym; z jednej strony poetą żywiołów domagających się wyrazu, a z drugiej poetą tego wszystkiego, czego nie da się wypowiedzieć, o czym tylko można i trzeba milczeć.
Jan Polkowski, POCHÓD DUCHÓW, Biblioteka Toposu, Sopot 2018.
Jarosław Mikołajewski, „BASSO CONTINUO”
Jarosław Ławski:
(...) Jarosław Mikołajewski, ten z tomu Basso continuo, uprawia poezję, tak ją nazwijmy, piękniej i niepokojącej Nieokreśloności. Słowo – wsparte paradoksem, inkantacją, powtórzeniem rytmicznym –jest tu unoszone przez głębokie, dominujące przesłanie egzystencjalne. Poeta sięga po tradycje: a to baroku, a to kultur romańskich. Strata/ odzyskanie, miłość/ śmierć, początek/ koniec, ja/ wszystko, natura/ kultura – między brzegami opozycji liryk kreśli piękny, choć owiany nutą tragiczności (ale nie: tragizmu) spektakl poetyckiego odnawiania się życia. Bez tromtadracji wielkiej Historii, bez ciężaru okazałej panerudycji – ot… „wszystko się kończy / choć jeszcze za wcześnie” (pieśń dziadowska własnych przemoczonych butów dziś wieczorem w okolicach tesco).
Jarosław Mikołajewski, BASSO CONTINUO, Wydawnictwo Literackie, Karków 2018.
Bogusław Kierc, „NOTESPROSPERA”
Bronisław Maj:
(...) Ironiczne, dynamiczne dialogi, monologi, wyznania Aktora, Aktora-Aktora, Ariela, Prospera to zróżnicowane, przebogate w regularne formy wiersze, których kunsztowi, niesamowitej, porywającej wirtuozerii językowej – we współczesnej poezji polskiej nie dorównuje nic. Świat, Życie – poprzez Teatr i Role. Leśmianowskie światy i zaświaty, w których przebłyskuje sens Wszystkiego. Notesprospera – spełnione marzenie o Księdze.
Bogusław Kierc, NOTESPROSPERA, Forma, Szczecin 2018.
Urszula Honek, „POD WEZWANIEM”
Bronisław Maj:
(...) W Pod wezwaniem – które jest wyraźnym krokiem naprzód po tej najtrudniejszej poetyckiej drodze (Sporysz – pierwszy tom autorski) – Poetka jeszcze intensyfikuje, pogłębia, nasyca najwyższymi emocjami tę gęstą materię poetyckiego świata: te wiersze opowiadają o jednym przede wszystkim doświadczeniu: o rozpaczliwym, gwałtownym pragnieniu i poszukiwaniu Miłości, i o jej tragicznie nieuchronnej klęsce. Czyni to poprzez – zawsze osadzone we wspólnej, rozpoznawalnej, „zwyczajnej” codzienności – ascetyczne, a przez to właśnie symboliczne, uniwersalne w swej wymowie, opanowane poetyckie obrazy. Obrazy, w których rozpoznajemy się wszyscy, i każdy z nas…
Urszula Honek, POD WEZWANIEM, WBPiCAK, Poznań 2018.
Szymon Babuchowski, „JAK DALEKO”
Antoni Libera:
(...) Pytania Szymona Babuchowskiego należą do podstawowych i najgłębszych pytań stawianych sobie przez ludzkość od niepamiętnych czasów. Są to pytania o podróż w czasie, nieuchronność zmiany, zagadkę tożsamości, o sens i możliwość zbawienia. Metafizyczna medytacja Autora nie jest jednak ani natrętna, ani abstrakcyjna. Poeta wywodzi ją zawsze z konkretu: z rzeczy, z pospolitych sytuacji i najprostszych przeżyć. Jego tom czyta się jak dziennik pokładowy okrętu, któremu na imię Egzystencja. A zamyka go lapidarna Modlitwa, która, choć rozbita na cztery króciutkie wersy, układa się w świetnie brzmiącą frazę w rytmie Peonu III z kataleksą: „niech ostatnim / moim słowem / będzie / Bóg”.
Czysta, poważna poezja do wielokrotnej lektury i do zapamiętania.
Szymon Babuchowski, JAK DALEKO, Arcana, Kraków 2918.
Marzanna Bogumiła Kielar, „NAWIGACJE”
Marek Zagańczyk:
Nawigacje to także podróże, wędrówka po krajobrazie, który nie ma „z nami: nic wspólnego”, żeglowanie w krainę dzieciństwa, próba ratowania przed zapomnieniem choćby pojedynczych widoków, jak w Sonecie dla Ojca: „Wypłynęliśmy w otwarte jezioro. / Gotycki wspornik moich dni — tamta złotawa barwa nieba / po zachodzie słońca, rozległy spokój wody”. Kielar potrafi wyśpiewać mapy pamięci, zapisać na pięciolinii wiersza melodię dawnego świata, choć nie o nostalgię w nich idzie. W gruncie rzeczy te wiersze są zapisem podróży znacznie ważniejszej, tylko nie każdy ma odwagę, jak Kielar przyjrzeć się jej uważnie. To wędrówka w wąskim przesmyku życia, gdy „wyją syreny mgielne”, a śmierć rozłożywszy mapy na stole, jak wprawny nawigator ustala wobec nas swoją pozycję. Te wiersze podejmują trud z natury rzeczy najważniejszy, próbują oswoić nas z umieraniem. Nawiguje się zawsze z myślą o celu, co nie znaczy, że trzeba wówczas zapomnieć o świecie, w którym „niebo przystanęło na ziemi — odbija je woda — // bobry z każdej strony / graniczą z nieskończonym, w krysztale pogody”.
Marzanna Bogumiła Kielar, NAWIGACJE, Znak, Kraków 2018 – ORFEUSZ MAZURSKI 2019.
